dzisiaj jest: 8 czerwca 2023. imieniny: Ada, Maksymilian, Seweryn
 
Historia

HISTORIA CHARSZNICY

 Na przełomie wieków pojawia się w różnych dokumentach pod nazwą:

Karsnicza, Carznica, Karznicza, Krzasnicza, Karzsnycza, Ccharsdnicza, Charstnicza, Charsznycza, Carsznica, Charznicza, Charsnicza, Garsnicze, Charcznicza, Charznycza, Karnica, Charsnica, Charschnicza, Carsznycza, Karsnycze, Harzsnicza, Kasznica.

 Początki Charsznicy giną w mrokach dziejów. Dokładnej daty lokalizacji osady i jej założycieli nie ustalono. Istnieje nikła zbieżność fonetyczna pomiędzy Harzniczą a horszem (niem.) – wytapiaczem dziegciu, między Krzasniczą a krzakami oraz Karsniczą a karczowiskiem, co zdaje się być możliwe z racji mnogości borów, "krzów" i lasów u zarania dziejów Charsznicy.

 Wykopaliska archeologiczne potwierdziły fakt osadnictwa na ziemiach charsznickich w okresie epoki kamienia, mezolitu i neolitu. Zamieszkiwały je ludy ceramiki wstęgowej i pucharów lejowatych. Z epoki brązu pozostały ślady kultury mierzanowickiej, przeworskiej i łużyckiej. Widoczne są również wpływy cesarstwa rzymskiego.

CHARSZNICA

1262

2 października

Pierwsza pisemna wzmianka o Charsznicy w bulli papieża Urbana IV dotycząca zatwierdzenia prawa poboru dziesięciny z Miechowa, Strzeżowa, Zagorzyc, Chyczy, Jaksic, Falniowa, Uniejowa, Charsznicy (de Karsnicza), Skaryszewa, Kaliny, Zaborza, Chełma, Gobelcho i Kłaja w diecezji krakowskiej dla klasztoru Bożogrobców w Miechowie

1376 -1399

Właścicielem jest Mikołaj, Miczko Głąb z Charsznicy – syn Piotrasza zm.1399

1376 - 1409

Charsznica jest własnością szlachecką i należy do Piotra, Piotrka, Piotrasza – brata Jaszka z Charsznicy

1384

W księgach ziemskich jest zapis na rzecz kmieci: Mikołaja, Jana, Błażeja i Staszka

1384 – 1400

W dokumentach stwierdzających prawo do dóbr charsznickich pojawia się Klemens z Charsznicy, Kluczyc, i Kwiliny herbu Lis, syn Mściwoja z Kwiliny, podkomorzy krakowski, podczaszy królowej (1387 –99)

1384 -1400

Część Charsznicy jest we władaniu Stachny z Wojsławic – żony Mikołaja Głąba z Charsznicy, wdowy po nim (1399), która w roku 1400 poślubiła Mikołaja z Zaborza, siostry Wojsława z Wojsławic

1385

 

Sąd w Książu:

Mikołaj z Kuczkowa ma zapłacić karę XV w sprawie z Klemensem z Karsniczy o rów i pszczoły z wyjątkiem miodu, o 9 sk bezprawnie zabranych i o siano. Tego dnia, gdy był sąd, na termin przybył wysłannik Mikołaja oznajmiając, że jego pan jest chory, potem Klemens aresztował Mikołaja pijącego w Książu. Ponadto Mikołaj ma zapłacić karę XV przeciw kmieciom tegoż Klemensa z Kluczyc, których nieprawnie oskarżał.

Więcko – kmieć z Karsniczy, Piotrasz z Karsniczy przeciw Klemensowi z Karsniczy o dziedzinę. Klemens ma przedstawić sądowi dokument królewski.

Andrzej z Karsniczy – syn Piotrka ma sprawę.

Klemens z Karsniczy ma dać 7 grzywien pamiętnego za swoich kmieci w Kluczycach

1385 -1388

Trzykrotnie pojawia się zapis dotyczący Pełki – kmiecia

1385 -1409

Jan, Jaszek, syn Klemensa, brat Piotra ma prawo do ziemi

1386

Miczko z Karsniczy przeciw Jaszkowi zw. Płaza o część Świętosława w Wierzchowisku.

Franek z Makocic – domownik pana Jaszka przeciw Klemensowi z Karsniczy o 21 kop zboża i 6 groszy.

Klemens z Karsniczy przeciw Piotraszowi z Karsniczy nie stawił się w sądzie o część dziedziny i Piotrasz ją pozyskuje

1388

Klemens z Charsznicy (!) z synem Janem oddalają roszczenia Wojciecha z Czudca (pow. pilz.) o część dziedziny w Nienaszowie

1388 - 1389

11 kmieci z Charsznicy wystąpiło przeciw Piotrkowi z Charsznicy

Piotrek z Karsniczy przeciw Pabianowi – kmieciowi o poranienie wołu, prosięcia i 3 świń, które okulawił

1389

Kmiecie przekazują sprawę przeciw Piotrkowi z Charsznicy Ocie Tłustemu

Piotrek z Charsznicy oddala roszczenia kmiecia o zboże, siano i inne sprawy

1390

Prepozyt miechowski Marcin przeciw Piotrkowi z Karsniczy i jego 3. synom

Wroch z Wojsławic nie stawił się przed sądem przeciw Mikołajowi z Charsznicy o kmiecia trzymanego bezprawnie przez 2 lata w 3 i pół grzywien, których od niego nie chciał odebrać

Mikołaj z Charsznicy uwalnia Mikołaja Płazica z Sieciechowic ze sprawy o część dziedziny w Wierzchowisku

1392

Mikołaj ze Staszowa (pow. sandomierski) jako opiekun matki Nudki oznajmia, że udzieli Ziarnie satysfakcji z połowy dziedziny w Charsznicy, od czasu, jak objęła ją jego matka

Sąd najwyższy prawa niemieckiego na zamku krakowskim nakazuje Cześnikowi królowej – Klemensowi z Kwiliny, prowadzącemu spór z Ziarną przedłożyć w terminie przywileje na sołectwo w Charsznicy. Tenże Klemens ma zadośćuczynić Ziarnie i jego braciom za wszystkie szkody na część sołectwa w Charsznicy

Ziarno przeciw pani Staszowskiej o czynsz i korzyści z połowy sołectwa w Charsznicy "per 8 annons gui debebant provenisse in 4 expedicionibus"

1393

Mikołaj – syn pana Staszka ze Staszowa daje dług 10 grzywien Mikołajowi Ziarnie, połowę karczmy z czynszem 1 grzywny aż do czasu spłaty długu

Pani Staszowska – sołtyska z Charsznicy ma dać w terminie 20 grzywien Mikołajowi i Janowi z Charsznicy za służbę wojenną i obiady, które należą do sołectwa

1396

Pani Staszowska ze Staszowa może komukolwiek sprzedać część sołectwa w Charsznicy

1397

Sąd nadworny wyrokuje, że Agnieszka – wdowa po Stanisławie Ostaszowskim ze Staszowa może sprzedać lub posiadać pozyskaną na Mikołaju z Charsznicy połowę sołectwa w Charsznicy

1398 - 1400

Stachna – żona Mikołaja Głąba z Charsznicy Małgorzatą – wdową po Mikołaju Piątku z Wojsławic o dziedzinę w Wojsławicach

1399

Jaszek z Raszkowa wystąpił przeciw Mikołajowi Głąbiowi z Charsznicy ponieważ przekopał drogę meszną.

Ciż godzą się o drogę meszną z Charsznicy do Tczycy

1399

Świadkowie w sprawie Stachny – wdowy po Mikołaju Głąbie z Charsznicy przeciw Piotrowi z Marcinowic zeznali, że Stachna wykupiła za swe pieniądze dziedzinę swego męża w Charsznicy i sprowadziła tu bydło z Wojsławic

1400

Świadkowie Piotrasza z Charsznicy zeznają, że Stachna – wdowa po Miczku Głąbie z Charsznicy nie wykupiła za swoje pieniądze z zastawu dziedziny Piotrasza

Piotr z Marcinowic pozyskuje prawem 5 grzywien i wiard (?) na Stachnie – wdowie po Mikołaju Głąbie z Charsznicy

Stachna – wdowa po Mikołaju Głąbie z Charsznicy, obecnie żona Mikołaja – dziedzica Zaborza przekazuje prowadzenie sprawy mężowi przeciw Piotraszowi z Charsznicy

Kmiecie pani podczaszyny Elżbiety z Charsznicy zakładają sprawę

Piotrasz z Charsznicy ma zapłacić w terminie 2 kopy i 6 grzywien groszy praskich Mikołajowi z Zaborza

Stachna – wdowa po Mikołaju Głąbie z Charsznicy przeciw Piotraszowi z Charsznicy o 20 grzywien długów Mikołaja

7)Małgorzata – żona Dziwisza z Wojsławic pozyskuje prawnie 60 grzywien posagu i wiana na Stachnie – wdowie po Mikołaju Głąbie z Charsznicy, w których trzyma dziedzinę w Wojsławicach

Stachna – wdowa po Mikołaju Głąbie z Charsznicy przeciw Piotraszowi z Charsznicy o 20 grzywien długów po mężu

Stachna – wdowa po Miczku Głąbie z Charsznicy przeciw Pietraszowi z Charsznicy o czynsze, żyto, pszenicę, jęczmień, groch, owies, 7 krów, 8 świń i konia wartego 5 grzywien

Pietrasz z Charsznicy pozyskuje świadectwem świadków na swej synowej Stachnie – wdowie po Mikołaju Głąbie z Charsznicy połowę dziedziny ojcowskiej w Charsznicy

Pietrasz z Charsznicy ma dać w terminie 3 grzywny synowej Stachnie, a ta ustąpi mu pół łana w Charsznicy, a jeśli jej nie da, wówczas ta będzie trzymać w zastawie pół łana

Stachna – wdowa po Miczku zwanym Głąb z Charsznicy z Małgorzatą – żoną Dziwisza z Wojsławic o dziedzinę w Wojsławicach

Mikołaj Zaborski obecnie z Charsznicy – pisarz ziemski krakowski przeciw kmieciom pani podczaszyny Elżbiety z Charsznicy o bezprawne wycięcie drzez i krzaków w jego dąbrowie należącej do Uniejowa

Autor tekstu: Beata Badoń

Całość Tekstu do pobrania poniżej.

 Historia Charsznicy